Obowiązki Podatkowe Polski Ład – Zmiany w CIT, PIT i Obowiązki sprawozdawcze
Wpis jest kontynuacją artykułu na temat zmian księgowo-podatkowych wynikających z wejścia w życie Polskiego Ładu. Link do poprzedniej części znajdziecie tutaj: https://ak-audyt.pl/prawo/jakie-zmiany-ksiegowo-podatkowe-niesie-polski-lad-czesc-1/
Wprowadzenie 10% minimalnego podatku dochodowego od osób prawnych
Rząd chce walczyć z unikaniem płacenia podatku dochodowego przez firmy, zwłaszcza poprzez zwalczanie tzw. zagranicznej luki w CIT, czyli transferowania zysków poza krajową jurysdykcję podatkową. Autorzy Polskiego Ładu jako głównych winowajców konieczności uszczelniania systemu podatkowego CIT wskazują międzynarodowe korporacje.
Odpowiedzią na to ma być uszczelnienie systemu podatkowego poprzez wprowadzenie opodatkowania przedsiębiorców nowym podatkiem dochodowym. W tym zakresie Polski Ład Podatki:
- a) zlikwiduje przepis art. 15e ustawy o CIT limitujący wysokość kosztów uzyskania przychodów poniesionych na nabycie określonych usług lub praw niematerialnych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych lub poniesionych w jednym z krajów za granicą;
- b) wprowadza nowe, minimalne opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych.
UWAGA! Przedsiębiorcy, którzy przed końcem roku podatkowego rozpoczętego przed dniem 1 stycznia 2022 r. nabyli prawo do odliczenia kosztów na podstawie art. 15e w brzmieniu dotychczasowym, zachowają prawo do tego odliczenia kosztów także po 31 grudnia 2021 r.
Nowy minimalny podatek dochodowy w wysokości 10% podstawy opodatkowania ma obciążyć spółki mające siedzibę lub zarząd na terytorium RP, a także podatkowe grupy kapitałowe, jak i nierezydentów RP prowadzących działalność poprzez położony w Polsce zagraniczny zakład, w zakresie w jakim osiągane przychody i ponoszone straty związane są z działalnością tego zakładu.
Podstawa opodatkowania będzie, co do zasady, sumą określonych w przepisie wielkości, na którą mogą się składać:
– 4% wartości przychodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych,
– poniesione na rzecz podmiotów powiązanych koszty finansowania dłużnego,
– odroczony podatek dochodowy skutkujący zwiększeniem zysku brutto/zmniejszeniem straty netto,
– a także poniesione na rzecz podmiotów powiązanych (podmiotów z państwa lub terytorium stosującego szkodliwą konkurencję podatkową) koszty nabycia określonych usług lub praw niematerialnych.
Polski Ład Podatki przewiduje jednak możliwość wypełnienia przez firmy warunków zmniejszających podstawę tego opodatkowania.
Reżim holdingowy
Pomysłodawcy Polskiego Ładu chcą stworzyć alternatywę dla podatkowych grup kapitałowych. Służyć ma temu tzw. reżim holdingowy, oferujący polskim przedsiębiorcom, posiadającym krajowe lub zagraniczne spółki zależne, korzystne warunki zakładania i kontroli grup holdingowych.
Projektowany preferencyjny reżim będzie opierał się na następujących filarach:
– zwolnienie z CIT 95% kwoty dywidend otrzymywanych przez spółkę holdingową od spółek zależnych;
– pełne zwolnienie z CIT zysków ze zbycia udziałów/akcji w spółkach zależnych.
Podstawowym warunkiem skorzystania z powyższych preferencji będzie posiadanie przez spółkę holdingową co najmniej 10% udziałów lub akcji w spółce zależnej przez minimum 1 rok.
Polski Ład Podatki wprowadza definicje:
- a) spółki holdingowej, mogącej korzystać z preferencji reżimu holdingowego, którą może być spółka z o.o. albo spółka akcyjna, będąca polskim rezydentem podatkowym;
- b) spółki zależnej: polska spółka z o.o. lub spółka akcyjna, jak i zagraniczna spółka będąca podatnikiem zagranicznego podatku dochodowego od osób prawnych, z wyłączeniem spółek niemających osobowości prawnej.
Reżim holdingowy zakłada zwolnienie od opodatkowania otrzymywanej przez spółkę holdingową od spółki zależnej dywidendy w części odpowiadającej 95% kwoty tej dywidendy. Pozostałe 5% dywidendy będzie podlegać opodatkowaniu CIT w Polsce na zasadach ogólnych dla opodatkowania dywidend, według stawki 19%.
Polski Ład CIT przewiduje też wprowadzenie preferencji w postaci zwolnienia z CIT dochodów uzyskiwanych przez spółkę holdingową z tytułu odpłatnego zbycia udziałów lub akcji w spółce zależnej.
Obowiązki podatkowe Polski Ład – zmiany w zakresie poboru podatku u źródła
Polski Ład CIT doprecyzowuje definicję beneficjenta rzeczywistego, eliminując zwrot „prawnie lub faktycznie”, który mógł otwierać furtkę do zawężania jej zakresu, podczas gdy ustawodawcy chodziło o wszelkie okoliczności i fakty przemawiające za identyfikacją rzeczywistego właściciela przedsiębiorstwa, czy fundacji. Do tej pory jedną z przesłanek identyfikacji jako beneficjent rzeczywisty było to, że dany podmiot „nie jest pośrednikiem, przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym prawnie lub faktycznie do przekazania całości lub części należności innemu podmiotowi”. Dodatkowo, przy ocenie czy podmiot prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą uwzględniać się będzie charakter oraz skalę prowadzonej przez niego działalności w odniesieniu do otrzymanej należności.
Ale omawiana nowelizacja zawęża też stosowanie mechanizmu WHT refund w stosunku do podmiotów powiązanych zdefiniowanych w przepisach o cenach transferowych oraz do płatności o charakterze biernym, jednocześnie wyłączając go w stosunku do dywidend wypłacanych na rzecz polskich rezydentów.
Zagraniczne jednostki kontrolowane
Polski Ład CIT doprecyzowuje również definicję zagranicznej jednostki kontrolowanej. Za taką uznawać się będzie również podmiot, w którym polski podatnik posiada samodzielnie lub wspólnie z podmiotami powiązanymi lub z innymi podatnikami (posiadającymi co najmniej 25% udziałów w kapitale lub co najmniej 25% praw głosu w zarządzaniu jednostką lub 25% prawa do uczestnictwa w zysku spółki) mającymi miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd na terytorium Polski bezpośrednio lub pośrednio ponad 50% udziałów w kapitale lub ponad 50% praw głosu w zarzadzaniu jednostką.
Polski Ład CIT rozszerza katalog przychodów pasywnych, w zakresie których przekroczenie progu 33% osiągniętych przychodów z tytułu usług doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu oraz świadczeń o podobnym charakterze, z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, nada spółce status zagranicznej jednostki kontrolowanej.
Jako ZJK Polski Ład CIT uznawać też będzie spółkę, w której przychody pasywne są niższe o 30%:
– od posiadanych udziałów (akcji) w innych spółkach/instytucjach wspólnego inwestowania;
– posiadanych przez podatnika aktywów ruchomych, nieruchomych, również używanych na podstawie umowy leasingu;
– od posiadanych przez nią wartości niematerialnych i prawnych.
Za ZJK uznana zostanie także spółka, której aktywa ruchome, nieruchome, używane na podstawie umowy leasingu oraz wartości niematerialne i prawne stanowią co najmniej 50% wartości jej aktywów oraz taka, której dochód wyniesie 8% wartości jej aktywów.
Polski Ład CIT eliminuje możliwość przerzucania dochodów na zagraniczne spółki. Chodzi o zamkniecie polskim firmom możliwości uzyskania korzyści podatkowej poprzez schematy podatkowe, których celem jest transfer dochodów do rajów podatkowych, zwłaszcza przez firmy uzyskujące dochody z wartości niematerialnych i prawnych. Nowe przepisy wskazują katalog tych przerzuconych dochodów, które uznane zostaną za koszty poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu powiązanego. Podatek od przerzuconych dochodów wynosić będzie 19%.
Przejściowy podatek dochodowy
Polski Ład Podatki proponuje przedsiębiorcom nową instytucję samobiczowania. Do końca 2022 roku podatnicy mogą dobrowolnie przyznać się do nieujawnionych organom podatkowym dochodów i opodatkować się tzw. przejściowym podatkiem dochodowym wynoszącym 8%. Dlaczego firmy miałyby się do tych dotąd ukrytych przed fiskusem dochodów przyznać? Takie pochodzące z nieujawnionych źródeł dochody podlegają w Polsce karnej stawce opodatkowania w wysokości 75%. Zatem stawka 8% to promocja, którą podatnikom oferuje fiskus. Przedsiębiorcy mogą z niej skorzystać składając w okresie od 1 lipca 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. o to wniosek, w którym wskażą:
– źródło powstania dochodu,
– jego wysokość;
– schemat jego uzyskania oraz
– kwotę zryczałtowanego, przejściowego podatku.
W sumie realne opodatkowanie wyniesie więcej niż te 8%, bowiem w chwili składania wniosku ujawniający wcześniej ukryte dochody przedsiębiorca będzie musiał wnieść opłatę w wysokości 1% wartości ukrytego dochodu, jednak nie mniej niż 1000 zł, ale nie więcej niż 30 000 zł.
Autorzy Polskiego Ładu CIT sugerują samoopodatkowanie się przejściowym podatkiem dochodowym w następujących sytuacjach, jeśli w przeszłości doszło do:
1) nieujawnienia dochodów w całości lub w części;
2) nieujawnienia źródła powstania dochodów;
3) przeniesienia lub utrzymywania kapitału poza terytorium Polski, w tym w zagranicznej jednostce,
4) stosowania postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, w sposób niezgodny z kontekstem użycia postanowień tych umów, z ich celem oraz zamiarami stron tych umów;
5) osiągniecia korzyści podatkowej;
6) zmiany rezydencji podatkowej.
Wprowadzenie w ustawie o PIT ryczałtu od przychodów zagranicznych osób przenoszących miejsce zamieszkania na terytorium Polski
Projekt przewiduje możliwość wyboru przez podatnika szczególnych zasad opodatkowania przychodów osiąganych za granicą czyli takich, których Polska nie miałaby prawa opodatkować, gdyby podatnik nie przeniósł miejsca zamieszkania na terytorium Polski. Z opcji tej mogą skorzystać wyłącznie podatnicy będący osobami fizycznymi, którzy przeniosą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencję podatkową) do Polski.
Podatek ustalony został kwotowo, w wysokości 200 000 złotych za każdy rok podatkowy niezależnie od wysokości uzyskanego przez podatnika przychodu. Podatnik wybierający ten sposób opodatkowania zobowiązany będzie do zapłaty zryczałtowanej kwoty podatku od przychodów uzyskanych ze źródeł położnych za granicą, bez konieczności wykazywania w zeznaniu źródeł tych przychodów, wysokości przychodu oraz państwa jego uzyskania. Wybierając tę formę opodatkowania, będzie się tak mógł rozliczać z polskim fiskusem przez kolejnych 10 lat.
Przenoszący rezydencję do Polski zobowiązany będzie jednak ponosić wydatki na wzrost gospodarczy, rozwój nauki i szkolnictwa, ochronę dziedzictwa kulturowego lub krzewienie kultury fizycznej w łącznej kwocie co najmniej 100 000 zł rocznie.
Wybór pomiędzy preferencyjnym sposobem opodatkowania a ogólnymi zasadami opodatkowania został pozostawiony podatnikowi. Jak deklarują autorzy Polskiego Ładu, ma to być bardzo korzystna dla przenoszącego się do Polski oferta.
EXIT TAX
Polski Ład CIT usuwa z ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zapis, że polskiemu fiskusowi należy się podatek od niezrealizowanych zysków z tytułu przeniesienia składnika majątku za granicę również gdy Polska straci w części prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia tego składnika. Polska będzie mogła domagać się exit tax tylko jeśli ww. prawo do opodatkowania dochodów ze zbycia przenoszonego za granicę składnika majątku utraci w całości.
Walka z zagranicznymi spółkami wydmuszkami polskich przedsiębiorców
Polski Ład chce zwalczać proceder rejestrowania przez polskich rezydentów spółek na terytorium innego kraju, a które to spółki nie prowadzą tam rzeczywistych operacji gospodarczych, i w których polski podatnik nabywa udziały, poprzez które ma być kontynuowana jego działalność w Polsce, przy czym dochody mają w założeniu podlegać opodatkowaniu wyłącznie na terytorium tego innego kraju.
Amortyzacja w spółkach nieruchomościowych
Polski Ład CIT wprowadza także zmiany w zakresie spółek nieruchomościowych, niosąc dla przedsiębiorców kolejne złe wiadomości. Zgodnie z nadanym artykułowi 15 ust. 6 ustawy o CIT brzmieniem, kosztem uzyskania przychodów są odpisy amortyzacyjne, przy czym w przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji Środków Trwałych nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.
Co to oznacza dla przedsiębiorców? Działający w formie spółek nieruchomościowych i stosujący do celów rachunkowości niższe stawki amortyzacji posiadanych budynków i lokali niż dla celów podatkowych, będą zmuszeni od nowego roku ograniczyć koszty uzyskania przychodów w tym zakresie, co oczywiście spowoduje zwiększenie podstawy ich opodatkowania.
Cienka kapitalizacja
Kolejnym ciosem dla firm będzie odebranie mającym siedzibę lub zarząd na terytorium Polski przedsiębiorcom możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodu kosztów finansowania dłużnego w części, w jakiej nadwyżka kosztów finansowania dłużnego przewyższa:
– kwotę 3 mln zł albo
– kwotę obliczoną wg wzoru: 30% dochodu wykazywanego w roku podatkowym przez danego przedsiębiorcę w związku z prowadzoną działalnością (EBITDA) + 3 mln zł.
Ukryta dywidenda
Polski Ład CIT wprowadza do porządku prawnego definicję ukrytej dywidendy. Stanowią ją koszty poniesione przez spółkę w związku ze świadczeniem wykonanym przez podmiot powiązany z tą spółką lub ze wspólnikiem tej spółki, jeśli:
– ich wysokość lub termin poniesienia w jakikolwiek sposób są uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika lub od wysokości tego zysku lub
– gdy racjonalnie działający podatnik nie poniósłby takich kosztów lub mógłby ponieść je w niższej wysokości w przypadku wykonania porównywalnego świadczenia przez podmiot niepowiązany lub
– koszty te obejmują wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów, które stanowiły własność lub współwłasność wspólnika lub podmiotu powiązanego ze wspólnikiem przed utworzeniem spółki.
Jeśli fiskus stwierdzi, że świadczenie ma charakter ukrytej dywidendy, jego wartość nie będzie dla spółki kosztem uzyskania przychodu. Za takie właśnie świadczenia będą uznane np.:
– płatności niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą,
– transakcje o nierynkowym charakterze,
– nadmierne zadłużenie podatnika z różnych tytułów względem podmiotów powiązanych z grupy kapitałowej,
– uzależnianie wysokości wynagrodzenia wypłacanego za różnorakie świadczenia uzyskiwane przez podatnika od podmiotów powiązanych od wysokości zysków osiąganych w tym samym okresie przez takiego podatnika,
– użytkowanie przez spółkę składników majątku należących do wspólnika, które posiadane były przez takiego wspólnika jeszcze przed utworzeniem spółki.
Prócz takiej ukrytej dywidendy, w ramach Polski Ład CIT przedsiębiorcy zostaną też pozbawieni możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodu:
– kosztów finansowania dłużnego uzyskanych od podmiotu powiązanego w części, w jakiej zostały one przeznaczone bezpośrednio lub pośrednio na transakcje kapitałowe, w szczególności na nabycie lub objęcie udziałów (akcji), nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, wniesienie dopłat, podwyższenie kapitału zakładowego lub wykup udziałów własnych w celu ich umorzenia;
– wypłaconych, dokonanych lub postawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułu nielegalnego zatrudnienia;
– oraz wypłaconego pracownikowi wynagrodzenia w części, w jakiej pracodawca nie ujawnił ich właściwym organom państwowym;
– opłaconych do ZUS składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe od wynagrodzenia z tytułu nielegalnego zatrudnienia oraz od części nieujawnionego wynagrodzenia.
Neutralność podatkowa restrukturyzacji
Ustawa ma zapewnić, że reorganizacja spółki: wymiana udziałów, łączenie spółek, podział, wniesienie aportu, w tym także transgranicznych, pozostanie neutralna podatkowo:
– w przypadku kontynuacji wyceny restrukturyzowanego majątku;
– w przypadku pierwszej wymiany udziałów, łączenia lub podziału.
Przekształcenia transgraniczne zostaną objęte regulacjami dotyczącymi podatku od niezrealizowanych zysków.
Zmiany odczują też wspólnicy spółek. Obecnie w przypadku połączenia lub podziału spółek dochód wspólnika spółki przejmowanej lub dzielonej nie podlega opodatkowaniu PIT w momencie połączenia lub podziału spółek. Obowiązek podatkowy powstaje dopiero w momencie odpłatnego zbycia udziałów. Kosztem uzyskania przychodu są wydatki na nabycie akcji w spółce przejmowanej lub dzielonej. Polski Ład PIT chce ograniczyć wspólnikom możliwość korzystania z tej szczególnej formy „przesunięcia momentu opodatkowania dochodu z podziału lub łączenia spółek”.
Podlegający opodatkowaniu dochód stanowić będzie: przychód w postaci nadwyżki wartości nominalnej udziałów (akcji) przydzielonych przez spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną nad wydatkami na ich nabycie, powstały w przypadku łączenia spółek lub podziału spółek w przypadku, gdy majątek przejmowany w wyniku podziału stanowi przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa, traktowany jako przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Podlegać będzie opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym.
Polski Ład PIT ogranicza także możliwość zwolnienia z opodatkowania przychodów z objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny, jeżeli przedmiotem aportu jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa. Przychód taki dotąd był zwolniony z PIT. Po zmianach, ze zwolnienia przedsiębiorcy będą mogli korzystać jedynie w sytuacji, gdy spółka lub spółdzielnia otrzymująca wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa przyjęła dla celów podatkowych składniki majątku lub wchodzące w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu wnoszącego ten wkład.
Polski Ład PIT rozszerza też katalog warunków, które podatnik musi spełnić, aby móc skorzystać z preferencji w opodatkowaniu dochodów w związku z wymianą udziałów.
Nowe obowiązki podatkowe Polski Ład to również zmiany w zakresie opodatkowania przychodów z tytułu otrzymania przez wspólnika będącego osobą fizyczną majątku ze spółki niebędącej osobą prawną.
Nowe zasady opodatkowania odpłatnego zbycia akcji spółki powstałej z przekształcenia spółki niebędącej osobą prawną
W przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki powstałej z przekształcenia spółki niebędącej osobą prawną organy podatkowe uznawały, że kosztem uzyskania przychodów są wydatki na nabycie udziałów w spółce niebędącej osobą prawną. Polski Ład PIT sprawi, że kosztem uzyskania przychodów będą wydatki wspólnika na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w spółce niebędącej osobą prawną (przekształcanej), powiększone o „zatrzymane zyski” w spółce niebędącej osobą prawną przypadające na tego wspólnika, ale pomniejszone o wypłaty dokonane wspólnikowi z tytułu udziału w tej spółce.
Taki sposób ustalania kosztów uzyskania przychodu będzie stosować się także w przypadku, gdy przedmiotem odpłatnego zbycia są udziały (akcje) w spółce, która powstała w następstwie kolejnych przekształceń.
Szara strefa
Obowiązki podatkowe Polski Ład to także kij na szarą strefę, o czym już wspomnieliśmy wcześniej przy okazji wyliczenia kolejnych przykładów wydatków, których możliwości odliczenia pozbawieni zostaną przedsiębiorcy. W sferze walki z szarą strefą, w ramach nowego porządku prawnego Polskiego Ładu:
– to nie pracownik nielegalnie zatrudniony ani pracownik dostający część wynagrodzenia „pod stołem” będzie ponosił ciężar podatkowy w przypadku ujawnienia przez organy tego procederu, konsekwencje poniesie bowiem pracodawca;
– nastąpi wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów wypłaconego wynagrodzenia z tytułu nielegalnego zatrudnienia oraz wynagrodzenia wypłaconego „pod stołem”;
– kosztem podatkowym dla pracodawcy nie będą również składki na ubezpieczenia emerytalne od takiego wynagrodzenia;
– w przypadku stwierdzenia nielegalnego zatrudnienia lub zaniżenia podstawy wymiaru składek pracowników, składki należne będą w całości finansowane przez pracodawcę.
Uszczelnianie systemu
Dla przedsiębiorców istotne w prowadzeniu swojej działalności po 31 grudnia 2021 roku będą również inne zmiany przepisów, które mają zdaniem autorów Polskiego Ładu uszczelnić system podatkowy, a mianowicie:
- a) poszerzenie katalogu składników wykorzystywanych w prowadzonej działalności, których sprzedaż po wycofaniu z firmy jest kwalifikowana do przychodów z działalności,
- b) zmiany w zakresie amortyzacji składników majątku nabytych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej,
- c) wprowadzenie regulacji opodatkowujących 70% zryczałtowanym podatkiem odprawy lub odszkodowania,
- d) uszczelnienia w zakresie warunków zwolnienia z podatku dochodowego z realizacji inwestycji w Polskiej Strefie Inwestycyjnej lub w Specjalnej Strefie Ekonomicznej.
Zmiany w zakresie udostępniania samochodu służbowego pracownikowi
Obecnie wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:
1) 250 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3;
2) 400 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3.
Autorzy Polskiego Ładu chcą, aby przy określaniu wysokości ryczałtu, który z kolei określa wartość uzyskiwanego świadczenia przez pracownika w ramach użyczania mu samochodu, stosowany był inny wskaźnik: zamiast pojemności silnika, będzie brana pod uwagę moc silnika, z podziałem na „do” i „powyżej” 60 kW. W ustawie podatkowej zostanie też wprost określone, że ryczałtem 250 zł jest objęte udostępnienia pracownikowi do celów prywatnych samochodu elektrycznego oraz samochodu napędzanego wodorem.
Zmiany w zakresie amortyzowania budynków i lokali mieszkalnych
Polski Ład CIT zakłada wyłączenie z kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od budynków i lokali mieszkalnych. Nieruchomości o charakterze mieszkalnym wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej nie tylko nie będą podlegały amortyzacji, ale również nie będą ujmowane w ewidencji środków trwałych.
Zmiana zasad opodatkowania przychodów osiąganych z najmu lub dzierżawy
Polski Ład Podatki to również ujednolicenie zasady opodatkowania przychodów ze źródła, takich jak: z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze, w tym również dzierżawy, poddzierżawy działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą. Wszyscy przedsiębiorcy osiągający przychody z tego tytułu będą musieli stosować takie same zasady opodatkowania.
Przychody te będą opodatkowane wyłącznie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Ryczałt będzie wynosił 8,5% przychodów do kwoty 100 000 zł oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad tę kwotę. Dotychczas podstawową formą opodatkowania dochodów z najmu lub dzierżawy były zasady ogólne według skali podatkowej. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych był fakultatywną formą opodatkowania.
Zmiany w zakresie opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Obniżone zostaną stawki ryczałtu dla osób wykonujących zawody medyczne, tj. lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, psychologów, fizjoterapeutów, oraz zawody techniczne, tj. architektów, inżynierów budownictwa, rzeczoznawców budowlanych. Przychody osiągane ze świadczenia usług w zakresie opieki zdrowotnej, opodatkowane będą według jednej, 14% stawki ryczałtu niezależnie od tego, czy świadczone będą osobiście, czy też z pomocą osób zatrudnionych.
Podobnie, według tej samej stawki opodatkowane będą przychody ze świadczenia usług architektonicznych i inżynierskich; usług badań i analiz technicznych, oraz w zakresie specjalistycznego projektowania. Obecnie przychody te mogą być opodatkowane według dwóch stawek ryczałtu, tj. 17%, jeżeli osiągane są w ramach wolnych zawodów, czyli osobiście, bez zatrudniania innych osób, oraz 15%, jeżeli nie są osiągane są w ramach wolnych zawodów.
Projekt przewiduje również dodatkową, niższą stawkę ryczałtu w wysokości 12% dla niektórych przychodów związanych ze świadczeniem usług w obszarze IT, które obecnie opodatkowane są według stawki 15%.
Zmiany w zakresie opodatkowania w formie karty podatkowej
Polski Ład Podatki ustanawia zasadę, że stosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej będzie dotyczyło wyłącznie podatników, którzy korzystali z tej formy opodatkowania na dzień 31 grudnia 2021 r. i będą kontynuować stosowanie tej formy opodatkowania. Od 1 stycznia 2022 r. nikt nowy nie będzie mógł złożyć wniosku o zastosowanie opodatkowania w tej formie.
Przesyłanie ksiąg i ewidencji za pomocą środków komunikacji elektronicznej
Polski Ład Podatki ustanawia dla przedsiębiorców obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a także ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, przy użyciu programów komputerowych, a także ich przesyłania drogą elektroniczną w formie ustrukturyzowanej na zasadach przewidzianych w przepisach ustawy Ordynacja podatkowa, w terminie do upływu terminu na złożenie zeznania za rok podatkowy. Analogiczny obowiązek jak w podatku CIT, Polski Ład wprowadza w ustawie PIT. Obowiązek ten wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.
Nowelizacja przepisów dotyczących cen transferowych
Polski Ład CIT wprowadza sporo zmian w zakresie realizacji obowiązków dotyczących cen transferowych. Prostuje kwestię obejmowania przedsiębiorców tą instytucją, poprzez zastąpienie pojęcia „spółki niemającej osobowości prawnej” w ustawach o PIT i CIT pojęciem „spółki niebędącej osobą prawną”. Ponadto, przez zastąpienie słowa „wspólników” słowem „wspólnik” w liczbie pojedynczej doprecyzowano, że podlegające obowiązkom cen transferowych powiązanie w przedsiębiorstwie zachodzi także pomiędzy spółką niebędącą osobą prawną a każdym z jej wspólników.
Nowelizacja systematyzuje status wspólników spółki komandytowo-akcyjnej, tj. komplementariusza i akcjonariusza, co ma na celu oddanie w treści przepisu innego traktowania komplementariusza i akcjonariusza, tj. wprowadzenia istnienia powiązania, bez względu na wielkość udziałów, pomiędzy spółką a jej komplementariuszami. Powiązania między akcjonariuszami a spółką zachodzą w oparciu o wywieranie znaczącego wpływu, tak jak w przypadku spółek z o.o. bądź spółek akcyjnych. Zasady te będą dotyczyć również spółek komandytowych.
Doprecyzowano kwestię wywierania znaczącego wpływu, odnosząc się również do udziału w stratach spółek. W sytuacji wystąpienia powiązań w momencie, gdy udział wspólnika w zyskach nie przekroczyłby progu ustawowego, a jednocześnie udział w stracie spółki zostałby określony na poziomie przekraczającym 25%, warunek wywierania znaczącego wpływu zostałby spełniony.
Odnośnie korekty cen transferowych, to rozszerzeniu uległ katalog przypadków, gdy można ich dokonać in minus. W obecnym stanie prawnym korekta cen transferowych jest uwarunkowana m.in. od posiadania przez przedsiębiorcę, w momencie dokonania korekty, oświadczenia podmiotu powiązanego, z którego wynika, że podmiot ten dokonał korekty cen transferowych w tej samej wysokości, co przedsiębiorca, a ponadto od potwierdzenia jej dokonania w rocznym zeznaniu podatkowym. Doprecyzowano, że istnieje możliwość dokonania korekty cen transferowych in minus także w sytuacji, gdy przedsiębiorca otrzymał od podmiotu powiązanego dowód księgowy, który potwierdza dokonanie korekty cen transferowych w określonej wysokości przez podmiot powiązany.
Mechanizm safe harbour finansowy
Mechanizm safe harbour polega na uproszczeniu, dla celów cen transferowych, zasad rozliczeń dla określonych transakcji finansowych oraz odstąpieniu przez organ podatkowy od określenia dochodu lub straty podatnika w zakresie oprocentowania takich transakcji. Obecnie przesłanki zastosowania przepisów safe harbour finansowego odnoszą się do roku obrotowego, a ocena spełnienia warunków dotyczących oprocentowania wiąże się z momentem zawarcia umowy.
Polski Ład CIT ustanawia, że okresem, w którym badany jest warunek możliwości skorzystania z instytucji safe harbour finansowego, będzie rok podatkowy. Doprecyzowuje również moment na jaki umowa pożyczki (kredytu, obligacji) powinna być zgodna z warunkami safe harbour finansowego w zakresie oprocentowania, przesądzając, iż powinny one zostać spełnione każdorazowo w przypadku zmiany umowy.
Zmiany w zakresie lokalnej dokumentacji cen transferowych
Polski Ład CIT przewiduje wydłużenie terminów na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych. Zgodnie z nowymi przepisami, należy sporządzić ją w terminie do końca 10-ego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. Ustawa wprowadza obowiązek sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych w postaci elektronicznej. A w celu usunięcia wątpliwości interpretacyjnych doprecyzowano sposób ustalania wartości transakcji kontrolowanej w przypadku umowy depozytu, a także transakcji polegających na zawarciu umowy spółki niemającej osobowości prawnej.
Zgodnie z założeniami Polski Ład CIT, wartość transakcji kontrolowanej pomniejsza się o VAT, z wyjątkiem podatku od towarów i usług, który zgodnie z przepisami o VAT nie stanowi podatku naliczonego, oraz naliczonego podatku od towarów i usług, w tej części, w której zgodnie z przepisami o VAT podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług.
Polski Ład CIT przewiduje wyłączenia z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych:
– zgodnie z obowiązującymi przepisami obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie dotyczy transakcji kontrolowanych pomiędzy podmiotami powiązanymi będącymi polskimi rezydentami. Zmieniane przepisy ustaw PIT i CIT wyłączeniem tym obejmują również transakcje powiązane pomiędzy położonymi w Polsce zakładami zagranicznymi, których macierzyste jednostki są podmiotami powiązanymi, a także pomiędzy położnym w Polsce zakładem zagranicznym podmiotu powiązanego będącego nierezydentem i powiązanego z nim podmiotu mającego rezydencję podatkową w Polsce;
– wprowadza zwolnienie z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji kontrolowanych objętych porozumieniem podatkowym oraz porozumieniem inwestycyjnym;
– zwolnienie z obowiązku sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych dla transakcji kontrolowanych objętych mechanizmem typu safe harbour dla pożyczek, kredytów, obligacji oraz transakcji dotyczących rozliczeń w zakresie tzw. czystego refakturowania;
– zwolnienie dla transakcji kontrolowanych stanowiących usługi o niskiej wartości dodanej objętych safe harbour.
Polski Ład CIT wprowadza jednocześnie obowiązek posiadania przez podmiot dokonujący rozliczenia, niezależnie od istniejących już elementów, analizy funkcji, aktywów i ryzyka. Po zmianie przepisów lokalna dokumentacja cen transferowych może nie zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności w przypadku:
– transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą;
– transakcji innych niż transakcje kontrolowane zawierane z tzw. rajami podatkowymi, lub w których rzeczywisty właściciel kontrahenta jest rezydentem tzw. rajów podatkowych.
Wydłużenie terminu na przedłożenie dokumentacji cen transferowych na żądanie organu podatkowego
Polski Ład CIT wprowadza ułatwienie dla przedsiębiorców polegające na wydłużeniu z 7 do 14 dni terminu na przedłożenie lokalnej dokumentacji cen transferowych na żądanie organu podatkowego. Organ będzie uprawniony do skierowania do przedsiębiorcy (innego niż mikroprzedsiębiorca) takiego żądania w terminie 30 dni w odniesieniu do wskazanych transakcji kontrolowanych, co do których przedsiębiorca był zwolniony z obowiązku dokumentacyjnego ze względu na skorzystanie z mechanizmu safe harbour finansowego.
Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych
Polski Ład CIT przewiduje likwidację oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych jako odrębnego dokumentu i przeniesienie go, w zmienionej treści, do informacji o cenach transferowych. Zrezygnowano z potwierdzania, że sporządzona została dokumentacja cen transferowych.
W wyniku zmiany, podatnicy nie będą musieli już składać dwóch różnych dokumentów dotyczących tego samego przedmiotu różnymi kanałami elektronicznymi, a tylko jeden zintegrowany formularz.
Informacja o cenach transferowych
Polski Ład CIT dodał nowy oddział nr 4, pt. „Informacja o cenach transferowych” – odpowiednio w ustawie o PIT i o CIT. Celem tego jest precyzyjne wyodrębnienie problematyki przekazywania informacji o cenach transferowych od zagadnień dotyczących dokumentacji cen transferowych. Polski Ład wydłuża termin na złożenie informacji o cenach transferowych do końca 11-ego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
Zmiana dla podmiotów nie będących podatnikami PIT i CIT
Polski Ład Podatki w zakresie cen transferowych zmienia również okres referencyjny. W przypadku podmiotów powiązanych, które nie są podatnikiem PIT i CIT, a więc spółek niebędących osobami prawnymi oraz spółek wchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej, na potrzeby przepisów o cenach transferowych, rok obrotowy tych podmiotów stanowi ich rok podatkowy.