Czym jest Intrastat? – monitorowanie handlu w EU
Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie handlu towarami między państwami członkowskimi Unii Europejskiej, są odpowiedzialni za dostarczanie informacji na temat tych transakcji do specjalnie utworzonego w tym celu systemu gromadzenia danych statystycznych Intrastat. Niedopełnienie tych obowiązków może skutkować nałożeniem na firmę kary pieniężnej.
Intrastat, co to jest
Zniesienie granic wewnątrz Unii Europejskiej pozbawiło administrację celną możliwości zbierania i ewidencjonowania danych na temat wymiany towarowej prowadzonej na jej terytorium. Remedium na to jest Intrastat, czyli wspólny system statystyki międzynarodowego handlu towarowego wewnątrz UE. Intrastat pozwala organom celnym gromadzić i prowadzić statystyki na temat transakcji w obrocie towarowym na terenie Wspólnoty.
Intrastat, dla kogo
Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej zrodziło więc nowy obowiązek sprawozdawczy dla dokonujących wymiany towarowej z państwami UE. Zgodnie z art. 97 pkt 2 ustawy Prawo celne¹, zobowiązanymi do przekazywania informacji na jej temat są osoby fizyczne, osoby prawne, a także jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które uczestniczą w obrocie towarowym z państwami członkowskimi UE, a zobligowane do tego na mocy krajowych i unijnych przepisów.
Szczegółowy tryb, terminy i wymogi zgłoszeń Intrastat określa w drodze rozporządzenia Minister Finansów, biorąc pod uwagę wysokość ustalanych corocznie progów statystycznych. Dlatego dla identyfikacji dla kogo Intrastat jest obowiązkowy, należy sięgać do komunikatów ogłaszanych corocznie przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Intrastat co obejmuje? Obowiązek zgłoszenia Intrastat powstanie, gdy wartość dokonanego przez firmę wewnątrzwspólnotowego obrotu towarem w danym okresie sprawozdawczym przekroczy któryś z progów: podstawowy lub szczegółowy. Pierwszy jest znacznie niższy i zgodnie z jego nazwą przekroczenie go wymusza na przedsiębiorcy ujawnienie mniejszej ilości informacji, bardziej ogólnych, podstawowych.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 222/2009 z dnia 11 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 638/2004 w sprawie danych statystycznych Wspólnoty odnoszących się do handlu towarami między państwami członkowskimi² precyzuje, że odpowiedzialnymi za dostarczenie informacji o swoich transakcjach do systemu Intrastat są przedsiębiorcy, oraz każda osoba okazjonalnie dokonująca dostawy nowego środka transportu, którzy w państwie wysyłki lub/i w państwie przywozu zawarli umowę (z wyjątkiem umowy przewozu), powodującą wysyłkę, lub odpowiednio dostawę, towarów. Zgłoszenia Intrastat będą musieli dokonać nawet jeśli takiej umowy nie zawierali, ale dokonują lub przewiduję wysyłkę towarów albo są w ich posiadaniu, lub odpowiednio przyjęli lub przewidują przyjęcie dostawy albo są w posiadaniu będących jej przedmiotem towarów. Odpowiedzialnością tą mogą zostać obarczeni przedstawiciele podatkowi tych podmiotów, jeśli zostali ustanowieni.
Ponieważ rozporządzenie wyraźnie wskazuje, że odpowiedzialność ponoszą handlujący z innymi państwami członkowskimi zarówno w państwie wysyłki, jaki i w państwie przywozu, ww. progi statystyczne dzielą się na progi dla przywozu i dla wywozu. Dlatego do zgłoszenia Intrastat firma handlowa zobowiązana jest jedynie w zakresie tego progu, który przekroczy. Zgodnie z publikacją GUS³, na 2020 roku ustalono następujące progi statystyczne:
- a) próg podstawowy:
– dla przywozu 4 000 000 zł,
– dla wywozu 2 000 000 zł;
- b) próg szczegółowy:
– dla przywozu 65 000 000 zł,
– dla wywozu 108 000 000 zł.
Jak i gdzie składać Intrastat?
Nie jest to powszechnie znany przedsiębiorcom obowiązek, a już na pewno niebędącym nimi osobom tylko okazjonalnie dokonującym dostawy nowego środka transportu. Dlatego najważniejsze i najczęstsze pytania, z jakimi firmy handlujące zwracają się do kancelarii i doradców podatkowych to: co zawiera Intrastat, jak wypełniać Intrastat, gdzie składać Intrastat?
Zgodnie z art. 97 pkt 1 ustawy Prawo celne, zgłoszenie Intrastat przesyła się organom celnym w postaci elektronicznej. Dotyczy to również korekty. Plik sporządzony zgodnie ze specyfikacją XML można przesłać z wykorzystaniem:
1) elektronicznego formularza opublikowanego na portalu PUESC,
2) udostępnianej przedsiębiorcom aplikacji ich lub własnej, umożliwiającej tworzenie elektronicznych zgłoszeń Intrastat, zgodnych ze specyfikacją techniczną XML.
Należy go przesłać najpóźniej do 10 dnia miesiąca następnego po okresie sprawozdawczym. Właściwym organem w zakresie zgłoszeń Intrastat, korekt, wezwań, upomnień i postępowań w sprawie kary pieniężnej jest Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie. Obsługę tych zgłoszeń realizuje Wydział Intrastat Izby Administracji Skarbowej w Szczecinie. Deklarację można również składać częściowo, informując o poszczególnych partiach przywozu lub dostawy.
Co zawiera Intrastat? W przypadku przekroczenia progu podstawowego, w deklaracji należy wskazać: okres sprawozdawczy, rodzaj składanej deklaracji, kod izby celnej, do której Intrastat jest adresowany, odbiorcę lub nadawcę (w zależności, czy to zgłoszenie Intrastat w przywozie, czy wywozie), przedstawiciela (jeśli to on składa Intrastat), łączną wartość fakturową w PLN, łączną liczbę pozycji, numer pozycji, opis towaru, kod kraju wysyłki lub przeznaczenia towaru, kod rodzaju transakcji, kod towaru, kod kraju pochodzenia (w przypadku przywozu), masę netto, ilość w uzupełniającej jednostce miary, wartość fakturową w PLN, wypełniającego oraz numer identyfikacyjny VAT kontrahenta (w przypadku wywozu).
Jeśli wartość przywozu lub wywozu przekroczy próg szczegółowy, wówczas prócz ww. informacji przedsiębiorca musi również podać w zgłoszeniu: łączną wartość statystyczną w PLN, kod warunków dostawy, kod rodzaju transportu oraz wartość statystyczną w PLN.
Dlaczego deklarację Intrastat powinien sporządzić specjalista?
Jak wypełniać Intrastat? Patrząc na zakres i specyfikę wymaganych informacji, zadanie to najlepiej zlecić specjaliście, wspomnianym wyżej doradcom podatkowym, kancelariom podatkowym – po prostu znawcom przepisów i procedur prawa podatkowo – celnego. Ważnym jest, by przede wszystkim pilnować terminów złożenia deklaracji, bo mimo, że w przypadku jej błędów lub w braku jej złożenia, organ celny będzie upominał o konieczności dokonania korekty lub samego zgłoszenia, to po trzykrotnym bezskutecznym wezwaniu, będzie mógł nałożyć na firmę karę pieniężną w wysokości 3 000 zł za każdy okres sprawozdawczy, a więc za każdy miesiąc, którego dotyczy błąd lub niespełniony obowiązek sprawozdawczy Intrastat.
——
źródła:
1 – Dz. U. z 2004 r., Nr 68, poz. 622, ze zm.
2 – Dz. Urz. Unii Europejskiej Nr L 87 z dnia 31.03.2009 r.
3 – www.stat.gov.pl